Soms heb je als ondernemer extra liquiditeit nodig om investeringen te doen om je bedrijf in stand te houden of te laten groeien. Veel ondernemers kunnen dat geld niet uit hun privévermogen voldoen: vermogen zit vaak vast in bijvoorbeeld het woonhuis. Daarom wordt vaak bij een bank aangeklopt, waarbij de ondernemer zich privé borg stelt.
In dit artikel bekijken we de kenmerken en de risico’s van privé borgstellingen. Ook komt aan de orde wat je moet doen als je in conflict met de bank komt.
Borgstelling voor een zakelijk krediet komt met grote regelmaat voor. Het is een manier voor een schuldeiser, vaak de bank, om naast de vaak reeds bedongen zekerheidsrechten (pand en/of hypotheek) extra zekerheid te verkrijgen dat het geleende bedrag wordt terugbetaald.
In beginsel kan eenieder zich borg stellen voor het zakelijk krediet. In de praktijk is dat vaak de ondernemer in privé en/of directe familieleden.
Indien je je borg stelt, levert dat uiteraard het risico op dat de borgstelling wordt uitgewonnen. Mocht de onderneming niet meer aan haar verplichtingen kunnen voldoen, dan zul jij voor het overige worden aangesproken.
Wat ondernemers zich in de praktijk niet realiseren is dat door het afgeven van privéborgstellingen het nut van een bv (vermogensscheiding) voor een groot deel wordt uitgehold. Dat geldt ook voor de wat complexere situaties waarin de holding meetekent voor een krediet van de werkmaatschappij, maar waarbij eerder al een privé borgstelling voor de holding is afgegeven.
Het afgeven van een borgstelling om een zakelijk krediet te krijgen is dus iets dat je niet lichtzinnig moet doen.
Zolang alles goed gaat, zullen geen conflicten ontstaan. Zodra de onderneming echter niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen, of lijkt te kunnen voldoen, zal de schuldeiser, vaak de bank, zich gaan reppen.
Vaak zal onder meer het verzoek zijn om extra borgstellingen af te geven. Het is verstandig om dat niet lichtzinnig te doen. Immers: in beginsel heb je geen enkele garantie dat de bank niet snel daarna alsnog je zakelijke krediet opzegt. Het is dus verstandig om op dat punt geen risico’s te lopen en een jurist in te schakelen om een en ander in goede banen te leiden. Dat voorkomt veel problemen in privé achteraf.
Vaak gaat de opeising van de borgstellingen door de bank gepaard met een voorafgaande opzegging van het krediet. Dat brengt een ondernemer binnen zeer korte tijd in liquiditeitsproblemen. Hoewel de bank op grond van haar algemene voorwaarden meestal het recht heeft om het krediet op te zeggen, komt het nogal eens voor dat een dergelijke opzegging naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet in stand kan blijven. Derhalve is het verstandig om ook daar een jurist naar te laten kijken.
Bovendien blijkt in de praktijk dat er nogal eens wat mis gaat met borgstellingen die door derden in privé (privépersonen, niet zijnde bestuurders van de bv) worden afgegeven. Daarvoor gelden namelijk een aantal extra regels. Zo kan de borgtocht enkel door overlegging van een ondertekend geschrift worden bewezen en moet het maximumbedrag van de borgtocht worden vastgelegd. Ook moet in veel gevallen de echtgenoot/echtgenote van de privépersoon meetekenen.
Kom je in een dergelijk conflict met je bank terecht, dan is het raadzaam om juridische hulp in te schakelen. In sommige gevallen is de uitwinning van borgstellingen die in privé zijn afgegeven alsnog te voorkomen. In alle gevallen geldt: hoe eerder je juridisch advies zoekt, hoe beter je kansen daarin.