contracteren echtgenote

Contracteren met/voor gehuwden: Pas op!

10 november 2015

Het huwelijk is niet zonder gevolgen. Echtgenoten zijn elkaar bijvoorbeeld volgens de wet ‘getrouwheid, hulp en bijstand’ verschuldigd. Daarnaast zijn er gevolgen met betrekking tot de contractspartijen van een van beide huwelijkspartners.

Hier bekijken we hoe dat precies zit. Waar moet je als echtgenoot/echtgenote op letten en wat is je positie wanneer je de contractpartij van een gehuwde man of vrouw bent?

Het huwelijk en contracteren

Zoals gezegd, brengt het huwelijk een aantal plichten met zich mee en heeft het een aantal gevolgen. In dit artikel bekijken we twee van de meest in het oog springende gevolgen:

  • De vermogensscheiding en aansprakelijkheid.
  • Het moeten vragen van toestemming voor bepaalde handelingen.

Ook wanneer je niet gehuwd bent is het van belang om van deze punten kennis te nemen, want wanneer je contracteert met een van de echtgenoten, kunt je hier in sommige gevallen veel voordeel uithalen en kun je in andere gevallen groot nadeel voor jezelf voorkomen. De in dit artikel gestelde regels gelden ook voor geregistreerd partners.

Vermogensscheiding en aansprakelijkheid

Voordat het huwelijk is gesloten, hebben beide echtgenoten een eigen vermogen. Uitgaande van een traditioneel huwelijk: een schuld van de man, is géén schuld van de vrouw. Een bezit van de man, is niet automatisch een bezit van de vrouw. De vermogens zijn gescheiden (al kunnen bepaalde goederen gedeeld eigendom zijn).

Zodra het huwelijk is voltrokken, kan dat echter anders zijn. De standaardregeling uit de wet is namelijk, dat de vermogensscheiding wegvalt en dat de gemeenschap van goederen daarvoor terugkomt. Wat is mijn, is dijn.

Het gevolg is ook, dat eventuele afgesloten overeenkomsten in beginsel in de gemeenschap van goederen vallen. Wordt er niet vrijwillig voldaan aan de verplichtingen die daaruit volgen, dan kan een eventuele schuldeiser zich op de gehele gemeenschap van goederen verhalen, dus óók op het vermogen dat voorheen van de andere echtgenoot was.

Vermogensscheiding bij ondernemers

Zeker in het geval van ondernemers kan dit desastreus zijn. Denk aan de onderneemster met een eenmanszaak. De schuldeisers van de eenmanszaak kunnen aan haar privévermogen komen (immers: een eenmanszaak beschermt niet tegen aanspraken op het privévermogen) als ze haar verplichtingen niet nakomt.

Deze schuldeisers kunnen dan dus automatisch óók aan het (voormalig) privévermogen van de echtgenoot én aan het vermogen van zijn eenmanszaak (of aan de aandelen van zijn bv). Zo kan één schuldeiser zowel beide echtgenoten als beide ondernemingen in het faillissement doen terechtkomen.

De oplossing is simpel: ondanks dat het niet romantisch is en sommigen het als een teken van wantrouwen zien, is het verstandig om niet in gemeenschap van goederen te trouwen, zeker indien je ondernemer bent of je partner dat is.

Het is verstandig om huwelijkse voorwaarden bij de notaris af te sluiten. Daarbij is natuurlijk wel van belang dat je een goede vorm van de huwelijkse voorwaarden kiest, zoals bijvoorbeeld de ‘koude uitsluiting’.

Toestemming voor bepaalde handelingen

Het huwelijk brengt ook gevolgen met zich mee die minder bekend zijn dan de gemeenschap van goederen. Zo heeft een echtgenoot of echtgenote voor bepaalde handelingen schriftelijke toestemming nodig van zijn partner.

Het betreft daarbij onder meer:

  • Overeenkomsten met betrekking tot (onder meer) het verkopen van de echtelijke woning, het verhypothekeren ervan en het beëindigen van het gebruik ervan.
  • Het doen van grote giften/schenkingen.
  • Borgstellingen aangaan of andersoortige garanties voor derden afgeven.
  • Overeenkomsten van koop op afbetaling sluiten.

Het bovenstaande zijn de hoofdregels, waarop een aantal uitzonderingen bestaan. Zo is de toestemming niet vereist indien er een verplichting tot het verrichten van een bepaalde overeenkomst voortvloeit uit de wet of uit een andere overeenkomst (waarvoor geen toestemming nodig was, of waarvoor de toestemming is gegeven).

Ook bij het aangaan van borgstellingen is niet altijd toestemming nodig. Zo hoeft bij het aangaan van borgstellingen door een meerderheidsaandeelhouder (alleen of met medebestuurders) ten behoeve van de normale uitoefening van zijn bedrijf geen toestemming te worden gevraagd.

Sluit de echtgenoot toch een overeenkomst als een van bovenstaande zonder toestemming, dan is die overeenkomst vernietigbaar (ongeldig te maken) door zijn partner. Als contractpartij zul je dan alles wat uit deze overeenkomst is voortgevloeid moeten terugdraaien, tenzij je te goeder trouw was (uitgezonderd giften, daar kun je niet wegkomen met ’te goeder trouw’). Het moge duidelijk zijn dat de vernietiging van bijvoorbeeld een privé borgstelling van een ondernemer zal worden ingeroepen door zijn partner op het moment dat de borg wordt opgeëist.

Tips

Voor de echtgenoten:

  • Het voorkomen van aansprakelijkheid kan relatief simpel gebeuren door de echtgenoot of echtgenote: stel bij het aangaan van het huwelijk goede huwelijkse voorwaarden op. Dat scheelt niet alleen bij echtscheiding, maar ook wanneer een van de echtgenoten aansprakelijk wordt gesteld voor een bedrag dat hoger is dan zijn (voormalig) eigen vermogen.
  • Het opstellen van huwelijkse voorwaarden is extra belangrijk als een van de echtgenoten een onderneming heeft (zowel een eenmanszaak of vof, als een bv waar kredieten lopen waarvoor een privé borgstelling geldt).
  • Het opstellen van huwelijkse voorwaarden is ook na het huwelijk nog mogelijk, maar niet voor schulden die dan al zijn aangegaan.
  • Ben je een overeenkomst aangegaan waarvoor toestemming nodig was en wil je ervanaf? Bekijk dan of het mogelijk is om je partner de overeenkomst te laten vernietigen.

Voor degene die met een van de echtgenoten contracteert:

  • Bij het contracteren is het verstandig om te controleren of er sprake is van een huwelijk onder gemeenschap van goederen of dat er huwelijkse voorwaarden gelden. Dat voorkomt verrassingen achteraf.
  • Wordt een overeenkomst niet nagekomen en is de schuldenaar géén vennootschap (dus bijvoorbeeld een privépersoon, eenmanszaak of vof), dan kan de in gemeenschap van goederen gehuwde partner ook worden aangesproken.
  • Controleer vóór het sluiten van belangrijke overeenkomsten of er een echtgenoot/echtgenote of geregistreerd partner is én of toestemming nodig is. Is er toestemming nodig of twijfel je? Laat dan de echtgenoot of echtgenote meetekenen voor akkoord.
  • Vertrouw niet op de uitzonderingen voor de borgtocht of goede trouw: laat voor de zekerheid meetekenen. Deze uitzonderingen kunnen wél zinvol zijn als de echtgenoot of echtgenote per abuis in het verleden niet heeft getekend terwijl dat eigenlijk wel moest.

Kortom: speel bij twijfel op zeker, zowel qua huwelijkse voorwaarden als bij het laten meetekenen door partners. Als er dan nog steeds twijfel is óf als er conflicten ontstaan, helpen we u graag.

Auteur

mr. B.G.N. (Bart) Gubbels
DISCLAIMER: De informatie op deze website is enkel bestemd voor algemene informatiedoeleinden en dient niet gezien te worden als juridisch advies voor een specifieke situatie. Hoewel de versterkte informatie met de grootst mogelijke zorgvuldigheid door ons is samengesteld kan het zo zijn dat de informatie niet compleet, niet actueel, niet juist en/of niet accuraat is op het moment van raadpleging. Het is dan ook, o.a. vanwege de gecompliceerde en veranderlijke aard van wet- en regelgeving, niet zeker dat de informatie toepasbaar is in uw situatie. Wij raden u dan ook aan contact op te nemen met een jurist voordat u handelt of beslist. Wet & Recht, de maker en aan deze website gelieerde personen sluiten elke aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie op deze site uit en kunnen niet aansprakelijk worden gesteld hiervoor. Zie ook onze uitgebreide disclaimer.