In onze praktijk komen we regelmatig voorbeelden tegen van overeenkomsten waar een verkeerde naam/titel boven staat. Dat klinkt raar, maar het gebeurt wel, soms opzettelijk, vaak ook niet opzettelijk. De gevolgen van een dergelijke overeenkomst zijn daardoor vaak vooraf niet te overzien.
Hier bekijken we zowel waarom je (bewust) een verkeerde naam aan een overeenkomst zou willen geven, we bekijken een aantal voorbeelden en leggen ten slotte uit welke problemen hierdoor kunnen ontstaan.
Het geven van een verkeerde naam aan een overeenkomst kan simpelweg een fout zijn. Veel niet-juristen weten immers niet precies het verschil tussen bijvoorbeeld een bemiddelingsovereenkomst en een agentuurovereenkomst.
De verkeerde naam kan ook bewust worden gegeven aan de overeenkomst. Meestal is het doel daarbij om bepaalde wettelijke bepalingen van toepassing te laten zijn en, vaak meer van belang, om bepaalde wettelijke bepalingen juist uit te sluiten. Denk daarbij aan bijvoorbeeld de arbeidsovereenkomst die wordt vermomd als een overeenkomst van opdracht, met als doel alle arbeidsrechtelijke bescherming van de werknemer te omzeilen.
Een aantal voorbeelden van het geven van een verkeerde naam aan een overeenkomst zijn:
In zekere zin gaat hetgeen in dit artikel staat ook op als iets als een ‘overeenkomst’ wordt aangeduid, maar het eigenlijk algemene voorwaarden betreffen.
Gevolgen van een verkeerde naam/titel boven een overeenkomst opnemen zijn er meestal niet. De wet trekt zich namelijks niets aan van deze zogenaamde ‘etikettenschwindel’. Dat is ook juist het gevaarlijke ervan: zodra er problemen ontstaan en de wederpartij zich beroept op het feit dat er een verkeerde naam of titel boven de overeenkomst staat, zijn plotseling andere wettelijke regels van toepassing.
Een als overeenkomst van opdracht vermomde arbeidsovereenkomst wordt zo bijvoorbeeld alsnog als arbeidsovereenkomst gezien. De ‘opdrachtnemer’ (eigenlijk dus de werknemer) krijgt daardoor ontslagbescherming, waardoor je als ondernemer niet zomaar van hem af kunt. Daarnaast is plotseling de wet minimumloon van toepassing, net als bijvoorbeeld de wettelijke bepalingen rondom de ketenregeling. Dat is nog afgezien van alle problemen met de fiscus die kunnen ontstaan indien die je als ondernemer ook nog eens als inhoudingsplichtig aanmerkt naar aanleiding hiervan.
Ook zal het voorkomen dat er in een overeenkomst een aantal bepalingen zijn opgenomen die, met de nieuwe set regels van toepassing, niet geldig zullen blijken te zijn. Dat kan leiden tot nietigheid van de gehele overeenkomst, tot het simpelweg wegvallen van de nietige bepaling of tot vervanging van de nietige bepaling voor een niet-nietige bepaling. Waar sprake van is, hangt voornamelijk af van de overeenkomst.
In sommige gevallen is het echter wel denkbaar dat het geven van een bepaalde naam wél gevolgen heeft. Zo zal de titel die boven de overeenkomst staat wel altijd als aanknopingspunt worden gebruikt om te bekijken welk soort overeenkomst partijen over en weer bedoeld hebben te sluiten en legt hij dus wel enig gewicht in de schaal. Enig gewicht, zeker geen doorslaggevend gewicht.
Het is verstandig om ervoor te zorgen dat je geen verkeerde aan een overeenkomst geeft, want dat kan je later opbreken indien er geconcludeerd wordt dat de naam onjuist is en er dus andere wettelijke regels van toepassing zijn.
Twijfel je over welke overeenkomst je in een bepaald geval moet opstellen of denk je dat een al gesloten overeenkomst meer risico’s met zich meebrengt dan de naam doet vermoeden? Neem dan contact op met een jurist om te bekijken hoe er in jouw specifieke geval de beste oplossing gevonden kan worden. We helpen je graag
