Als ondernemer wil je zeker weten dat je geleverde goederen ook betaald krijgt. Toch zul je tevens vaak krediet willen geven, omdat dat commercieel van je verwacht wordt. Een manier om je eigen belangen veilig te stellen is het eigendomsvoorbehoud.
In dit artikel wordt het eigendomsvoorbehoud bekeken. Er wordt aandacht besteed aan hoe eigendomsvoorbehoud juridisch gezien in elkaar zit en hoe het eigendomsvoorbehoud in de praktijk werkt.
In een koopovereenkomst die zonder eigendomsvoorbehoud wordt gesloten, verkrijgt de koper (over het algemeen) het eigendom van de goederen op het moment van levering ervan. Zodra de goederen worden afgeleverd, zijn ze niet meer van hem, ondanks dat de goederen wellicht nog niet zijn betaald.
Als de goederen achteraf netjes betaald worden, is er niets aan de hand. Dat is anders wanneer de goederen niet betaald worden: de koper is geen eigenaar van de goederen meer en heeft enkel een vordering op de verkoper.
Als de koper niet wil betalen, zal de verkoper een gerechtelijke procedure moeten starten om zijn vordering voldaan te krijgen. Als de koper niet kan betalen is het probleem wellicht nog groter, want als het uitdraait op een faillissement, krijgt de verkoper waarschijnlijk niets meer.
Het opnemen van een eigendomsvoorbehoud in je overeenkomsten zorgt ervoor dat je leven als ondernemer in die situaties een stuk prettiger wordt.
Het eigendomsvoorbehoud houdt in dat je in een overeenkomst opneemt dat jij ook na levering eigenaar blijft van de verkochte goederen totdat de koopprijs is betaald. Pas na betaling van de koopprijs wordt de koper eigenaar ervan. Natuurlijk kun je een dergelijke passage ook in je algemene voorwaarden opnemen.
Juridisch gezien betreft het dan een overeenkomst onder opschortende voorwaarde. Wordt de prijs betaald, dan wordt de voorwaarde vervuld en dan wordt de koper juridisch gezien eigenaar van de goederen.
Nee: de wet heeft het aantal vorderingen waarvoor het eigendomsvoorbehoud overeen kan worden gekomen beperkt. In drie gevallen is het mogelijk om een eigendomsvoorbehoud te laten ontstaan:
Is er in jouw situatie sprake van een ander geval en probeer je toch eigendomsvoorbehoud overeen te komen, dan heeft dat geen effect. Het is dus verstandig om vooraf goed te laten controleren of eigendomsvoorbehoud mogelijk is op de manier waarop je dat in gedachten hebt.
Het inroepen van je eigendomsvoorbehoud doe je natuurlijk enkel wanneer de koopprijs niet wordt betaald. Je eist de zaak dan op als zijnde de eigenaar ervan. Dat kan zelfs wanneer de koper failliet wordt verklaard.
Natuurlijk kan het gebeuren dat de koper niet meewerkt en de goederen niet afgeeft. In dat geval zul je naar de rechter moeten om de goederen terug te krijgen. Eventueel kun je vooraf alvast beslag leggen. Het is verstandig om met een jurist te overleggen wat de beste handelswijze is.
Een lastiger geval ontstaat wanneer de koper de goederen die onder het eigendomsvoorbehoud vielen al heeft doorverkocht. In een dergelijk geval zul je een oplossing op maat moeten zoeken. Dat geldt ook indien de goederen die je aan de koper hebt verkocht niet meer bestaan omdat hij ze heeft verwerkt (planken zijn een kast geworden bijvoorbeeld) of omdat hij ze heeft vermengd met andere goederen (de ene kuub zand met de andere).
Ondanks allerlei lastige juridische situaties die kunnen ontstaan rondom het eigendomsvoorbehoud, is het opnemen van een eigendomsvoorbehoud in je overeenkomsten of in je algemene voorwaarden over het algemeen ten zeerste aan te raden. Ontstaan er conflicten, dan is de uitkomst vrijwel altijd gunstiger met een eigendomsvoorbehoud.
Hulp nodig bij het opstellen van een eigendomsvoorbehoud of heb je een conflict waarin eigendomsvoorbehoud een rol speelt? We helpen je er graag mee.