Ben je ondernemer (of particulier, al zal dat minder vaak voorkomen), dan heb je natuurlijk aan de ene kant klanten en aan de andere kant leveranciers. Vaak heb je echter ook andere bedrijven of ZZP-ers waar je mee samenwerkt, die zowel geen klanten als geen leveranciers zijn.
Als dat op een gegeven moment niet meer goed gaat, zul je van deze bedrijven af willen. Hoe doe je dat? Kan dat zomaar? Wat is de rol van de overeenkomst in dat opzicht? Wij leggen het uit.
Het beëindigen van de samenwerking met een andere ondernemer of een ZZP-er is vrijwel altijd mogelijk. In eerste instantie is daarbij van belang wat er in de met deze ondernemer gesloten overeenkomst staat. Is er eigenlijk wel een overeenkomst? Wat zijn de verplichtingen van de andere partij? Hoe zit het met ontbinding of opzegging van de overeenkomst?
Naar aanleiding van dat onderzoek, zullen de eerste stappen richting beëindiging van de samenwerking kunnen worden gezet. Grofweg gezegd zijn er in beginsel slechts een aantal mogelijkheden om de samenwerking te beëindigen:
Bovenstaande categorieën zullen we hierna behandelen. Mocht je echter door de bomen het bos niet meer zien (en dat is niet verwonderlijk, gezien de vele keuzes en eventuele combinaties ervan), dan is het een goed idee om een jurist te raadplegen hierover.
Natuurlijk het gemakkelijkst is het met wederzijds goedvinden de samenwerking beëindigen. Zien beide partijen niets meer in voortzetting, dan kan vriendschappelijk (en soms minder vriendschappelijk) uit elkaar worden gegaan.
Natuurlijk heeft deze manier van beëindigen van de samenwerking de voorkeur. Het brengt weinig kosten met zich mee en kan op korte termijn plaatsvinden indien beide partijen akkoord zijn. Eventueel kan de samenwerkingsovereenkomst zelfs nog met wederzijds goedvinden worden beëindigd na de dreiging met een gang naar de rechter, of zelfs nog tijdens een procedure.
Het laten aflopen van de overeenkomst tot samenwerking is een gemakkelijke manier om ervan af te komen. Is de overeenkomst voor een bepaalde duur aangegaan, dan stopt hij op het moment dat de tijd is afgelopen of het project waarvoor hij is aangegaan is afgelopen. Let wel op dat je een eventuele opzegtermijn in acht neemt.
Uiteraard is deze optie, het laten aflopen van de overeenkomst, niet altijd de beste keuze. De reden daarvoor is tweeledig:
Wanneer er sprake is van wanprestatie, is het mogelijk om de samenwerkingsovereenkomst te ontbinden. Hoe dat precies in zijn werk gaat, is afhankelijk van zowel de inhoud van de overeenkomst (het betreft regelend recht, dus van de wettelijke regeling mag worden afgeweken) én van de specifieke omstandigheden van het geval. Soms moet er een ingebrekestelling worden verzonden, vaak ook niet (al kan het verstandig zijn om dat wel te doen, omwille van de zekerheid).
Of je kunt ontbinden, is dus in eerste instantie afhankelijk van de vraag of er een tekortkoming in de nakoming (wanprestatie) is. Daarvoor moet dus de samenwerkingsovereenkomst ingedoken worden: wat zijn de verplichtingen van de wederpartij? Kan worden bewezen dat hij die niet is nagekomen?
De ontbinding kan zowel bij de rechter als buitengerechtelijk plaatsvinden. De buitengerechtelijke ontbinding wordt in eerste instantie gebruikt in een dergelijk geval: je moet schriftelijk kenbaar maken dat je de samenwerking wil beëindigen door de samenwerkingsovereenkomst te ontbinden.
Voor opzegging van de samenwerkingsovereenkomst is niet vereist dat, zoals bij ontbinding, er wanprestatie is gepleegd. Ook zonder wanprestatie zal de samenwerkingsovereenkomst kunnen worden opgezegd, tenzij dat is uitgesloten in de overeenkomst zelf.
Wanneer in de overeenkomst tot samenwerking een opzeggingsmogelijkheid wordt weergegeven, kan volgens de daar opgenomen regels opzegging plaatsvinden.
Wat als er geen opzegtermijn of mogelijkheid tot opzegging in de samenwerkingsovereenkomst staat? Dan moet beter worden gekeken naar het soort overeenkomst.:
Let wel op: dat er boven de overeenkomst ‘samenwerkingsovereenkomst’ staat, wil niet per se zeggen dat het géén overeenkomst van opdracht kan zijn. Dat moet worden bepaald aan de hand van de gehele overeenkomst, niet aan de hand van wat erboven staat.
Zoals gezegd, zijn de andere manieren om de samenwerking te beëindigen, zeer van de specifieke situatie afhankelijk. Vaak kan wel gebruik van een van deze gronden worden gemaakt, al zal dat in iedere situatie een andere grond zijn.
Die andere manieren zijn (onder meer) een beroep op:
Welke van deze mogelijkheden je in jouw geval ter beschikking staan kan een goede jurist je vertellen. Deze gronden worden meestal ‘subsidiair’ aangevoerd: meestal dienen ze dus als ‘backup’.
Zoals hierboven is weergegeven, zijn er veel verschillende mogelijkheden om een samenwerkingsovereenkomst op te zeggen. De samenwerking met een andere ondernemer beëindigen is echter vaak een ingrijpende gebeurtenis, waar niet zelden juridische conflicten over ontstaan. Het is daarom verstandig om vooraf reeds de hulp van een jurist in te schakelen, zodat de beëindiging van de samenwerking zo goed mogelijk kan worden vormgegeven.
Is het al te laat om nog vooraf advies in te winnen en is er al een conflict ontstaan? Dan is het van belang om goed te bekijken hoe sterk je situatie is en eventueel te proberen om een procedure te voorkomen. Procedures zijn duur, maar helaas komt de rechter -zeker in dergelijke zaken- er vaak aan te pas als je alles op zijn beloop laat. Dat is zonde en kost beide partijen meer geld dan noodzakelijk.
Kortom: win zo snel mogelijk advies in, liefst vooraf. Dat scheelt onnodige en dure procedures en zorgt ervoor dat je je gewoon kunt storten op je kernbezigheden. Daar gaat het immers om als ondernemer.
