ZZP’ers: welk risico loop je als ondernemer?

Het inhuren van zzp’ers is met het afschaffen van de VAR-verklaring niet gemakkelijker geworden. Naast de risico’s die je al had als ondernemer, krijg je er nu nog een aantal extra risico’s bij.

In dit artikel brengen we de risico’s van het inhuren van een zzp’er in kaart. We brengen je op de hoogte van zowel de arbeidsrechtelijke risico’s, als van de fiscaalrechtelijke risico’s.

Inhuren zzp’er

Het inhuren van een zzp’er lijkt gemakkelijk: je hoeft als ondernemer immers enkel de factuur van de betreffende zzp’er te betalen. Je hoeft geen belastingen af te dragen, geen loonadministratie bij te houden én je loopt geen risico als je eens geen werk hebt.

Toch zitten er ook risico’s aan het inhuren van een zzp’er. De twee voornaamste risico’s:

• Het arbeidsrechtelijke risico dat jouw relatie met de zzp’er toch als een arbeidsovereenkomst wordt gezien.
• Het fiscale risico dat de fiscus vindt dat jij als ondernemer inhoudingsplichtig bent voor de zzp’er.

We bekijken deze twee risico’s hierna nader.

Overeenkomst met zzp’er kan arbeidsovereenkomst zijn

Het inhuren van een zzp’er kan erg lijken op een arbeidsovereenkomst. Denk daarbij aan de zzp’ers die slechts één opdrachtgever hebben die zich eigenlijk gedraagt als hun werkgever.

Dit levert vooral problemen op als bijvoorbeeld de overeenkomst met een zzp’er niet wordt verlengd en er een conflict ontstaat. De zzp’er kan zich dan op het standpunt stellen dat hij eigenlijk geen zelfstandige was, maar werknemer. Hij heeft dan recht op het minimumloon (of cao-loon), vakantiedagen, vakantiegeld, loon bij ziekte en ontslagbescherming.

Daar is sprake van zodra er is voldaan aan de voorwaarden die de wet stelt aan het bestaan van een arbeidsovereenkomst. Dat de overeenkomst anders heet, maakt daarbij niets uit. Deze voorwaarden zijn:

• Een verplichting tot het verrichten van arbeid.
• Dat moet gedurende een zekere tijd zijn.
• Er moet een verplichting zijn om loon te betalen.
• Er moet een dienstverband zijn (met gezagsverhouding).

Is er niet aan al deze punten voldaan, dan is er geen sprake van een arbeidsovereenkomst. Dat lijkt veel mogelijkheden te geven, echter, over het algemeen gaat het over de vraag of er een gezagsverhouding bestaat tussen jou als ondernemer en de zzp’er. Instructies geven mag meestal wél, zolang er maar geen gezagsverhouding bestaat.

Het moge duidelijk zijn dat deze inschatting vaak lastig te maken is. Twijfel je? Laat dan een goede jurist de overeenkomst opstellen.

Fiscaal risico door overeenkomst met zzp’er

Minstens net zo risicovol als de mogelijkheid dat er een arbeidsovereenkomst is ontstaan, is het fiscale risico dat je als ondernemer als werkgever wordt gezien. Daardoor word je inhoudingsplichtig voor onder meer sociale premies en loonbelasting. Dat kan met terugwerkende kracht en kan dus potentieel over enorme bedragen gaan.

Vroeger bestond de VAR-verklaring, waarmee de zzp’er aan jou als opdrachtgever kon laten zien dat je niet inhoudingsplichtig bent. Op die manier was je gevrijwaard van fiscale claims. Nu de VAR-verklaring is afgeschaft, beoordeelt de Belastingdienst de overeenkomst tussen jou als opdrachtgever en de zzp’er als opdrachtnemer.

Je kunt op een aantal manieren je fiscale risico afdekken:

• Je maakt een goede overeenkomst en gebruikt die zonder meer. Als de fiscus achteraf controleert en de overeenkomst is prima, is er niets aan de hand. Dit is bijvoorbeeld prima als je een advocaat inhuurt: de kans dat die overeenkomst als arbeidsovereenkomst zal worden gezien door de fiscus is zeer minimaal.
• Je maakt een goede overeenkomst en laat die controleren door de fiscus. Dit is dé manier wanneer je maatwerk wenst en vermoedt dat je een risico loopt (bijvoorbeeld indien je één of meerdere zzp’ers hebt die jou als belangrijkste opdrachtgever hebben).
• Je gebruikt een voorbeeldovereenkomst van de fiscus. Deze overeenkomsten zijn gepubliceerd op de website van de Belastingdienst. De voorbeeldovereenkomsten zijn echter veelal zeer specifiek en bevatten vaak bepalingen die niet gewenst zijn. Over het algemeen zijn ze dan ook niet geschikt.

Let wel op: zelfs met een goedgekeurde overeenkomst, is het van belang dat de werkzaamheden exact zo worden uitgevoerd als is aangegeven in de overeenkomst zelf. Doe je dat niet, dan kan er achteraf alsnog een naheffing plaatsvinden.

Kortom

Het inzetten van zzp’ers kan zeer nuttig zijn voor veel ondernemingen, al is het wel altijd verstandig om bovengenoemde risico’s in de gaten te blijven houden. Zo voorkom je arbeidsrechtelijke conflicten en fiscale naheffingen.

Het belangrijkst in dat proces is het opstellen van een goede overeenkomst met de zzp’er. Wij helpen je graag met het afdekken van de risico’s die in jouw specifieke geval spelen, zodat de kans op arbeidsrechtelijke of fiscaalrechtelijke problemen zo klein mogelijk wordt.

Auteur

mr. B.G.N. (Bart) Gubbels