Wat hebben een zadelmaker, telexist, kolenboer, petroleumboer, touwslager, leerlooier, smid en barbier met elkaar gemeen? Na het lezen van de titel is dat uiteraard niet zo moeilijk meer. Ze zijn allemaal (vrijwel) uitgestorven, respectievelijk door het ontstaan van de auto, elektriciteit (2x), industrialisatie (3x) en veiligheidsscheermesjes in combinatie met het elektrische scheerapparaat.
Automatisering is de steeds terugkomende term. Verzet tegen die automatisering is zinloos. In Engeland probeerden wevers in de negentiende eeuw automatische weefgetouwen te vernielen om zodoende hun baan zeker te stellen. Uit het feit dat er momenteel geen wevers meer zijn, blijkt al dat dat niet goed gelukt is.
Hoe dan ook, er wordt steeds meer geautomatiseerd. Logisch, want machines zeuren niet over arbeidstijden, zijn nooit ziek, willen geen opslag en kunnen vaak veel sneller werken dan een mens. Zet u maar eens handmatig een printplaat in elkaar…
Ik als jurist denk dat mijn baan niet kan worden geautomatiseerd, maar wat zegt dat? Wevers hadden waarschijnlijk ook nooit gedacht dat hun baan overbodig zou worden, net als alle andere bovengenoemde beroepen. Gaat u over twintig jaar nog een jurist nodig hebben en ben ik niet uit de markt geconcurreerd door machines die mijn werk sneller en bovenal goedkoper kunnen doen?
Gelukkig zijn er tevens mensen die hier onderzoek naar doen. De heren Carl Benedikt Frey en Michael A. Osborne van de University of Oxford in het Verenigd Koninkrijk, hebben met moeilijke formules zo’n 700 beroepen onderzocht op ‘automatiseerbaarheid’. Uit het onderzoek is een lijst gekomen van beroepen met daarbij de kansen dat deze uiteindelijk vervangen kunnen worden door computers.
Er zijn een aantal beroepen die 99% kans hebben om geautomatiseerd te worden, waaronder telemarketeers en horlogereparateurs. Zij zijn de grote verliezers in het onderzoek. Degenen die een zeer kleine kans hebben om hun baan te verliezen zijn onder meer recreatietherapeuten (de kleinste kans van allen met 0,28%), choreografen (0,40%), tandartsen (0,44%) en basisschoolleraren (0,44%). Opvallend in de lijst zijn onder meer accountants, met 94% kans op automatisering en juridisch secretaresses met 98% kans.
Dat laatste lijkt een slechte voorbode, echter, dat is slechts schijn. Ik ben er over 20 jaar waarschijnlijk nog, want de jurist heeft slechts een 3,5% kans om geautomatiseerd te worden. Natuurlijk, ik had volgens de lijst beter chiropractor of boswachter kunnen worden (of één van 112 andere beroepen die het beter doen), maar ik ben tevreden. Mijn studie is waarschijnlijk niet voor niets geweest.
Toch zie ik meer en meer geautomatiseerd worden. Tegenwoordig zoekt de gemiddelde persoon met een juridisch probleem eerst via Google naar een oplossing. Zelfs de jurist zoekt regelmatig via Google om snel een aanknopingspunt te vinden (ik heb op Wet & Recht enige tijd geleden een poll gehouden waaruit tot mijn verbazing bleek dat er dagelijks ook zo’n 200 juridisch professionals onze artikelen lezen). Er zijn al initiatieven die ervoor zorgen dat u zelf via een internetpagina een specifiek contract of dagvaarding kunt opstellen (het eerste kan ik nog enigszins begrijpen, het tweede lijkt me echter niet aan te raden). De e-kantonrechter die zaken (gedeeltelijk) via internet afhandelt, is inmiddels ook een feit.
Van de andere kant is de jurist er al duizenden jaren en is het lastig denkbaar dat de kernwerkzaamheden (het met goede juridische en feitelijke argumenten kunnen overtuigen van de rechter) ooit zullen worden uitgevoerd door een geautomatiseerd systeem.
Wat denken jullie?