Als ondernemer kun je uiteraard aansprakelijk worden gehouden wegens wanprestatie als je je verplichtingen uit een overeenkomst niet nakomt. Soms wordt er echter ook schade geleden terwijl er geen overeenkomst tussen jou en de andere partij is en lijkt een beroep op wanprestatie door die partij uitgesloten. Denk bijvoorbeeld aan de situatie waarin jij als producent verkoopt aan een tussenhandel, die het product daarna doorverkoopt aan een eindgebruiker.
In dit artikel bekijken we of je als producent door een eindgebruiker aansprakelijk kunt worden gehouden en zo ja: wat daar zoal aan te doen is.
Goederen die je produceert kunnen op allerhande manieren voor risico’s en voor schade zorgen. Een aantal voorbeelden:
Dit soort risico’s zijn vrijwel niet te voorkomen. Je kunt je gemaakte producten nog zo goed controleren, de kans dat er een product tussen zit dat niet in orde is is toch groot, zeker indien je in grote hoeveelheden produceert. Hoe zit het met de aansprakelijkheid voor dergelijke producten die risico’s opleveren?
Aansprakelijkheid voor producten wordt in beginsel gegrond op het leerstuk van de onrechtmatige daad. In beginsel stelt de wet, dat een producent aansprakelijk is voor alle schade die is veroorzaakt door een gebrek in zijn product. Er zijn enkele uitzonderingen waarin geen aansprakelijkheid bestaat. Kort door de bocht is er onder meer geen sprake van aansprakelijkheid:
Tevens is er slechts sprake van aansprakelijkheid bij bepaalde soorten schade: schade door dood en lichamelijk letsel en schade boven de € 500,- aan een privé-eigendom van iemand (dus niet aan zakelijke eigendommen).
Van belang is, dat je niet zelf in een overeenkomst extra uitsluitingsgronden kunt formuleren. Het is namelijk niet mogelijk is om de aansprakelijkheid voor producten uit te sluiten in een overeenkomst. Ook beperkingen van deze aansprakelijkheid zijn niet toegestaan. Teneinde te voorkomen dat de onderneming met haar vermogen aansprakelijk is, kan het daarom verstandig zijn om daarvoor een verzekering af te sluiten.
Wanneer een consument eindgebruiker van je product is, heb je ook met consumentenbeschermende bepalingen uit de wet te maken. De wet stelt namelijk dat een consument ook de producent kan aanspreken indien die een garantie heeft gegeven en daar gebruik van kan worden gemaakt.
Stel dat je als producent reclame maakt voor je product en daarin ook stelt dat er bepaalde eigenschappen aan het product zitten, dan kan een consument je ook aansprakelijk houden als dat niet het geval is. Die mogelijkheid heeft de consument, nog afgezien van eventuele acties in verband met misleidende handelspraktijken en uit de hierboven genoemde algemene mogelijkheden op grond van onrechtmatige daad.
Ben je al aansprakelijk gesteld of verwacht je als producent dat dat gaat gebeuren? Dan is het verstandig om zo snel mogelijk juridische hulp in te roepen, aangezien dergelijke claims vaak erg hoog kunnen zijn en je product in diskrediet kunnen brengen.
Een goede jurist weet vaak nog wel een aantal mogelijkheden om de schade te beperken of af te wenden. Niet alles is al verloren. Van belang is wel, dat het in zijn algemeenheid niet verstandig is om zelf te corresponderen met een wederpartij die schade claimt te hebben geleden.
Afhankelijk van de precieze situatie, zal een goede jurist aanvoeren dat degene die schade heeft geleden onder meer zal moeten bewijzen dat hij schade heeft geleden. Daarnaast zal hij moeten bewijzen dat er een gebrek was én dat de schade daarvan een gevolg is. Ook kan nog worden gediscussieerd over wat wél en wat géén gebrek is en wanneer er wél en wanneer er niet van een product kan worden gesproken.
Over het algemeen heb je nog voldoende mogelijkheden tot verweer, zolang je maar zo vroeg mogelijk in het proces een jurist inschakelt en je niet wacht tot de dagvaarding op de mat ligt.