Een juridische procedure eindigt met een vonnis van een rechter, die de knoop over een geschil doorhakt wanneer partijen dat onderling niet voor elkaar krijgen. Het vonnis is soms definitief, soms niet.
In dit blogartikel bekijken we wat een definitief vonnis is en of er nog iets tegen een definitief vonnis te doen is. We bekijken dat aan de hand van het civiele recht.
Een vonnis is definitief, wanneer er geen gewone rechtsmiddelen meer tegen openstaan. Juridisch gezien wordt een definitief vonnis een ‘in kracht van gewijsde’ gegaan vonnis genoemd.
Over het algemeen is een vonnis niet (direct) definitief:
Welke vonnissen zijn dan wél definitief?
Het aanvechten van een definitief vonnis is in beginsel niet mogelijk. Is de termijn voor hoger beroep verlopen of is hoger beroep om een andere reden niet meer mogelijk en is het vonnis in kracht van gewijsde gegaan, dan zijn de gewone rechtsmiddelen uitgeput. In het overgrote deel van de zaken, moet de verliezer zich daar maar bij neerleggen. Heel vaak zijn er namelijk geen mogelijkheden meer om nog iets aan het vonnis te doen.
Soms zijn er echter ontwikkelingen in de zaak die ervoor zorgen dat er nog wel iets tegen een definitief geworden vonnis gedaan kan worden. Dat zijn dan ontwikkelingen die ná het vonnis pas aan het licht moeten zijn gekomen (anders kunnen ze immers in de gewone procedure worden meegenomen). Is er sprake van dergelijke ontwikkelingen, dan kan er een mogelijkheid tot herroeping van het vonnis zijn.
De wetgever heeft het geen goed idee gevonden dat herroeping in veel gevallen kan worden gebruikt. Het definitieve van een in kracht van gewijsde gegaan vonnis wordt dan uitgehold. Dat zou niet goed zijn voor de rechtszekerheid. Daarom is herroeping slechts in drie gevallen mogelijk:
Dit is dus een limitatieve opsomming. Dat wil zeggen: staat je situatie er niet bij, dan kun je geen gebruik maken van herroeping. Definitief is dan ook echt definitief.
Zoals gezegd, vaak is herroeping geen optie. Waar het vaak mis gaat is onder meer bij de volgende punten:
Wanneer de argumenten in de dagvaarding hout snijden, zal de rechter het geding heropenen. Hij bekijkt het geschil daarna opnieuw, maar dan in het licht van de nieuwe informatie die hij heeft. Daarna doet hij opnieuw uitspraak. Tegen de beslissing om het geding te heropenen is geen hoger beroep mogelijk en ook is die beslissing op zichzelf niet te herroepen.
De uitspraak na heropening kan dezelfde zijn als in het eerdere definitief geworden vonnis. De extra informatie heeft in dat geval wel voldoende gewicht gehad om het geding te heropenen, maar niet om ook een andere uitkomst te forceren. Het is dus van belang om daar voor het instellen van een vordering tot herroeping rekening mee te houden. Vaak zal herroeping echter leiden tot een gunstige uitspraak voor degene die het rechtsmiddel heeft ingesteld.
Een definitief vonnis is in beginsel écht definitief. Dat kan echter anders zijn indien de wederpartij zich niet zo netjes heeft gedragen in het geding of wanneer er valse stukken zijn overlegd.
Of herroeping in een bepaalde zaak kans van slagen heeft, is enkel van geval tot geval te zeggen. Het is verstandig om de hulp van een jurist in te schakelen indien je een vonnis wilt herroepen. Hij kan bekijken of er reden is tot herroeping én of die herroeping zinvol zal zijn voor de onderliggende zaak.
