Als ondernemer werk je vaak over de grenzen heen: Belgiƫ en zeker Duitsland zijn vaak grote afzetmarkten. Sommige ondernemers hebben zelfs klanten of leveranciers in de rest van Europa of zelfs in de rest van de wereld. Een van de vragen die veel ondernemers hebben is: welk recht is dan van toepassing? In dit artikel leggen we het uit.
Indien er een overeenkomst met een klant of leverancier in een ander EU-land is gesloten, zijn er twee mogelijkheden:
Is er een rechtskeuze gemaakt, dan geldt dat recht tussen jou als ondernemer en je leverancier of klant. Uitzonderingen bestaan wanneer alle andere relevante elementen plaatsvinden in een ander land: in dat geval zijn alle dwingendrechtelijke wetsbepalingen van het land van toepassing.
Is er geen rechtskeuze gemaakt, dan geldt dat het recht van het land van de verkoper of dienstverlener geldt. Er zijn daar echter wel een aantal uitzonderingen op: dat is het geval bij franchiseovereenkomsten, distributieovereenkomsten, veilingen, (koop)overeenkomsten ten aanzien van onroerend goed, et cetera.
Twijfel je welk recht van toepassing is in een bepaalde situatie, dan is het altijd raadzaam om een jurist in te schakelen.
Wanneer er een overeenkomst met een klant of leverancier buiten de EU wordt gesloten, is het van belang om te achterhalen welke verdragen zijn gesloten tussen Nederland en het land waarin de klant of leverancier zich bevindt. Met veel westerse landen zijn verdragen gesloten over het toepasselijke recht.
Ook in dit geval is het van belang dat je in een overeenkomst opneemt dat Nederlands recht van toepassing is. Zijn er geen verdragen, dan zal de Nederlandse rechter zich meestal bevoegd verklaren. Zijn er wel verdragen, dan is de kans groot dat een expliciete rechtskeuze tussen partijen gevolgd wordt. Kortom: baat het niet, dan schaadt het niet.
Behalve dat het van belang is om te bekijken welk recht van toepassing is, is het ook van belang om te bekijken welke rechter bevoegd is. Dat Nederlands recht van toepassing is, wil niet zeggen dat ook de Nederlandse rechter bevoegd is.
Ook daarbij zijn er weer twee mogelijkheden:
Is er een keuze voor een bepaalde rechter gemaakt, dan geldt die in beginsel. Het is dus altijd aan te bevelen om een zogenaamde
Is er geen keuze gemaakt, dan is de rechter uit de lidstaat van de verweerder bevoegd. Er zijn enkele uitzonderingen. De belangrijkste uitzondering is dat bij de verkoop van goederen of diensten de rechter uit het land waar de diensten moesten worden uitgevoerd of de goederen moesten worden afgeleverd jurisdictie heeft. In het geval van een overeenkomst met een klant of leverancier buiten de EU zal wederom moeten worden gekeken naar de verdragen die tussen Nederland en het betreffende land zijn gesloten.
Het is van groot belang om je overeenkomsten goed op te stellen. Voorkomen is beter dan genezen. Zet daarom altijd een rechtskeuze- en forumkeuzebeding in je overeenkomst, zodat duidelijk is welk recht van toepassing is en welke rechter bevoegd is als je een geschil met je klant of leverancier krijgt.
Heb je dat niet gedaan en ontstaan er problemen, dan kun je met bovenstaande regels een indicatie krijgen welk recht van toepassing is en welke rechter bevoegd is. Er zijn echter nogal een aantal uitzonderingen van toepassing: om die reden is het altijd verstandig om een jurist te raadplegen. Dat geldt te meer omdat er in een procedure ook inhoudelijk naar de zaak moet worden gekeken.