Het komt vaak voor dat je een mondelinge afspraak maakt. Je spreekt bijvoorbeeld af dat je samen met een vriend of vriendin naar de film gaat of je spreekt af met een werkgever dat je voor hem zult werken.
De vraag die dat vaak oproept is: is een dergelijke mondelinge afspraak rechtsgeldig? Kan een mondelinge afspraak worden afgedwongen bij de rechter? Kan er schadevergoeding worden geëist indien een mondelinge afspraak niet wordt nagekomen?
De Nederlandse wet stelt, dat overeenkomsten vormvrij zijn. Dat houdt in, dat het aangaan van een overeenkomst in beginsel in elke vorm kan gebeuren. Denk daarbij aan:
De vorm (mondeling) is dus meestal géén belemmering voor de mondelinge afspraak om een overeenkomst tot stand te brengen.
Uiteraard moet er wél zijn voldaan aan alle aspecten die nodig zijn voor de totstandkoming van de overeenkomst. Er moet een aanbod zijn, dat de kernpunten van de overeenkomst noemt (denk aan prijs, hoeveelheid, leveringsdatum et cetera), terwijl dat aanbod door de andere partij aanvaard moet worden.
Is er sprake van aanbod én aanvaarding, dan komt in beginsel een overeenkomst tot stand. Van belang is wel om te realiseren, dat aanvaarding van een schriftelijk aanbod nog enige tijd na het doen van het aanbod kan gebeuren, maar dat een mondeling aanbod direct aanvaard moet worden. Wordt het aanbod pas na enkele dagen aanvaard (en is er geen uitstel gevraagd), dan komt er geen overeenkomst tot stand.
De mondelinge afspraak kan dus een rechtsgeldige overeenkomst inhouden. Er zijn echter, zoals altijd, een aantal uitzonderingen.
Een mondelinge afspraak wordt in elk geval niet gezien als rechtsgeldige overeenkomst in de gevallen waarin een schriftelijk vastgelegde afspraak niet als overeenkomst gezien zouden worden. Daarnaast is een mondelinge afspraak niet voldoende in een aantal in de wet geregelde gevallen (zie hierna).
Zoals hierboven als is uitgelegd, is vrijwel elke mondelinge afspraak rechtsgeldig. Rechtsgeldig is dus:
Er zijn enkele uitzonderingen op het beginsel dat de mondelinge afspraak afdwingbaar is. Dat is bijvoorbeeld het geval bij:
Het probleem bij de gemiddelde mondelinge afspraak is niet dat hij ongeldig zou zijn. Het probleem van de meeste mondelinge afspraken is dat ze niet te bewijzen zijn.
Stelt dat een mondelinge afspraak (die niet onder een uitzondering valt) wordt gemaakt tussen twee partijen. Één van hen, houdt zich niet aan de overeenkomst, waardoor de ander schade lijdt. Die ander wil dat graag verhalen, maar stuit daarna op een muur van ontkenning: “We hebben nooit een mondelinge afspraak gemaakt!”. Wat dan?
De wet zegt: ‘Wie eist, bewijst’. Zeg je dat er een mondelinge afspraak is gemaakt, dan moet je dat bewijzen. Kun je dat niet, dan zal geen rechter je vordering toewijzen. Dát is het probleem bij een mondelinge afspraak: bewijs.
Mocht je nu al in de situatie zitten dat je een mondelinge afspraak hebt gemaakt die je moet bewijzen en blijkt dat lastig? Denk dan aan bewijs via getuigen, e-mails of sms-berichten. Ook bewijs waaruit blijkt dat de overeenkomst al gedeeltelijk is nagekomen kan helpen.
Kom je er helemaal niet meer uit, dan is het verstandig om advies in te winnen bij een jurist. Hij kan bekijken of je al voldoende bewijs hebt en kan nuttige tips geven met betrekking tot het verzamelen van bewijs. In veel gevallen komt er op die manier toch voldoende bewijs boven tafel om de mondelinge afspraak te kunnen staven.
Kan zelfs een jurist niet meer helpen, dan kun je de vordering maar beter afschrijven. Een onbewijsbare mondelinge afspraak afdwingen is kansloos.
De mondelinge afspraak wordt in veel gevallen gezien als een overeenkomst, aangezien overeenkomsten ook mondeling tot stand kunnen komen. Wanneer dat het geval is, is de overeenkomst ook daadwerkelijk af te dwingen, maar dan moet er uiteraard wel voldoende bewijs zijn om het bestaan van de mondelinge afspraak te kunnen staven.
Heb je een conflict rondom een mondelinge afspraak en weet je niet of je deze afspraak kunt afdwingen? Neem dan contact op met een jurist: een jurist kan je vertellen of de afspraak af te dwingen is en of je genoeg bewijs hebt. Heb je niet voldoende bewijs, dan kan een jurist die zijn vak verstaat je een aantal tips geven om het benodigde bewijs te verkrijgen.
